แพทย์แผนจีน (Traditional Chinese Medicine – TCM) เป็นศาสตร์การแพทย์โบราณที่มีประวัติยาวนานกว่า 2,000 ปี พัฒนาขึ้นจากการสังเกตธรรมชาติและการเรียนรู้จากประสบการณ์การดูแลผู้ป่วยในสังคมจีนโบราณ จุดเด่นของแพทย์แผนจีนคือการมองร่างกายมนุษย์อย่างเป็นองค์รวม (Holistic) โดยเชื่อมโยงร่างกาย จิตใจ และพลังธรรมชาติไว้ด้วยกัน
หัวข้อย่อย ให้กดจากข้อความข้างบน
หยิน-หยาง: สมดุลคือหัวใจ
แนวคิดพื้นฐานของแพทย์แผนจีนคือ “หยิน” และ “หยาง” ซึ่งเป็นพลังตรงข้ามที่ส่งเสริมกัน
- หยิน หมายถึง ความเย็น ความสงบ ความมืด และความชื้น
- หยาง หมายถึง ความร้อน ความกระฉับกระเฉง ความสว่าง และความแห้ง
เมื่อพลังทั้งสองอยู่ในภาวะสมดุล ร่างกายก็จะมีสุขภาพดี แต่หากเสียสมดุลก็อาจนำไปสู่โรคภัย เช่น หยินพร่อง (ร้อนใน) หรือหยางพร่อง (หนาว มือเท้าเย็น อ่อนเพลีย)
ธาตุทั้งห้า (五行 – Wu Xing)
อีกหนึ่งแนวคิดสำคัญคือ ธาตุทั้งห้า ได้แก่
ไม้ – ไฟ – ดิน – ทอง – น้ำ
ซึ่งแทนระบบการทำงานต่างๆ ในร่างกาย เช่น
- ไม้: ตับและถุงน้ำดี
- ไฟ: หัวใจและลำไส้เล็ก
- ดิน: ม้ามและกระเพาะอาหาร
- ทอง: ปอดและลำไส้ใหญ่
- น้ำ: ไตและกระเพาะปัสสาวะ
ธาตุเหล่านี้มีความสัมพันธ์กันในรูปแบบการส่งเสริมและควบคุม หากธาตุหนึ่งมีมากหรือน้อยเกินไปจะทำให้สมดุลในร่างกายเสีย และเกิดอาการเจ็บป่วยได้
การวินิจฉัยแบบแพทย์จีน
การวินิจฉัยโรคในแพทย์แผนจีนใช้ 4 วิธีหลัก ได้แก่
- การดู (望): สังเกตสีผิว ลิ้น รูปร่างผู้ป่วย
- การฟัง/ดม (闻): ฟังเสียง พิจารณากลิ่นร่างกาย
- การถาม (问): สอบถามอาการ พฤติกรรม การนอน การกิน ฯลฯ
- การแมะ (切): การจับชีพจรเพื่อประเมินพลังงานของอวัยวะภายใน
วิธีการเหล่านี้เน้นการดูความไม่สมดุลของพลังงานและองค์ประกอบในร่างกาย มากกว่าการค้นหาเชื้อโรคแบบแพทย์แผนปัจจุบัน
วิธีการรักษา
แพทย์แผนจีนมีหลากหลายวิธีในการรักษา เช่น:
ไท่เก็ก / ชี่กง: บริหารร่างกายเพื่อกระตุ้นพลังงานภายใน
ฝังเข็ม (Acupuncture): เพื่อเปิดทางเดินพลังงาน (เส้นลมปราณ)
การครอบแก้ว / กัวซา: กระตุ้นการไหลเวียนของเลือดและชี่
สมุนไพรจีน: ใช้ต้ม ดื่ม หรือปรุงเป็นยาเม็ด
โภชนบำบัด: เลือกอาหารตามธาตุหรือฤดูกาล
บทสรุป
แพทย์แผนจีนไม่ได้มุ่งแค่ “รักษา” แต่ยังมุ่ง “ป้องกัน” โรค โดยเน้นการดูแลสมดุลของร่างกายและจิตใจ ผู้ที่เข้าใจหลักพื้นฐานของแพทย์แผนจีนจะสามารถดูแลสุขภาพตัวเองได้ดียิ่งขึ้น ด้วยวิธีที่อิงกับธรรมชาติและเน้นความสมดุล
ตัวอย่างวิดิโอ
- ข้อที่1
- ข้อที่2
- ข้อ2.1
- ข้อ2.2
- ข้อที่3
| HEAD 01 | HEAD 02 |
|---|---|
| CELL-01 | CELL-02 |
| CELL-03 | CELL-04 |
